Żywopłot jest jednym z najchętniej zakładanych elementów w naszych ogrodach. Chcemy uzyskać barierę wiatroszczelną lub dźwiękoszczelną, a co najważniejsze sąsiadoszczelną! Udajemy się zatem do najbliższej szkółki i w pierwszej kolejności uśmiechają się do nas wesołe, zielone tuje (Żywotniki). Tuje ma sąsiad, tuje ma babcia, tuje mają znajomi – TUJE SĄ WSZĘDZIE – co robić? Sadzić czy nie sadzić? A jeśli nie tuje, to co wybrać? Oto jest pytanie, na które odpowiemy Wam w tym artykule.
Wybór żywopłotu do Twojego ogrodu
Po pierwsze – zastanów się, czego naprawdę potrzebujesz.
Ogród jest Twój, zatem TY decyduj jaka roślina będzie dla Ciebie odpowiednia. Nie każdy lubi strzyżony zielony żywopłot z tui Smaragd, który nie jest tak bezobsługowy jak piszą w poradnikach na pierwszych stronach przeglądarki.
Wybór żywopłotu nie musi, a nawet nie powinien ograniczać się do wszechogarniających tui. W ofercie dobrze zaopatrzonych szkółek kupimy piękne sadzonki różnych gatunków roślin nadających się na zarówno formowane i nieformowane żywopłoty. Rośliny możemy podzielić jeszcze na grupę zimozieloną i niezimozieloną. Zastanów się dobrze, na czym Ci najbardziej zależy i odpowiedz sobie na pytania:
- Czy żywopłot musi być zielony zimą?
- Ile czasu mam na przycinanie żywopłotu? Czy zlecę przycinanie żywopłotu firmie?
- Czy chcę kwitnący żywopłot nieformowany i mniej obsługowy czy formowany żywopłot wymagający większych nakładów pracy?
- Jak wysokiej przesłony potrzebuje? Żywopłot wysoki na 2 m. wysokości czy może 5 m. by zastawić nieatrakcyjne budowle sąsiada?
- Najważniejsze pytanie – czy mam glebę odpowiednią na zasadzenie roślin, które mi się podobają? Czy będę musiał ziemię zaprawić/wymienić/zakwasić/zwapnować?
Rośliny na żywopłot zimozielony
Wśród żywopłotu możemy wyróżnić rośliny zimozielone iglaste oraz liściaste, a także niektóre zimozielone pnącza.
Zalety:
- ozdobny cały rok
- stanowi jednolitą, zieloną ścianę na tle której ładnie można wyeksponować rośliny ozdobne
- stanowi wiatroszczelną osłonę
Zimozielone rośliny iglaste na żywopłot
- Cis pośredni – polecamy odmianę Hicksii. Rośliny te zostały stworzone do przycinania. Mają piękny, gęsty pokrój i ładną ciemną zieleń. Nie ogałacają się od środka ani od spodu jak to ma miejsce u żywotników. Cisy są roślinami długowiecznymi – raz posadzone zostaną z nami na długo. Cisy odmiany Hicksii wytwarzają piękne czerwone owoce. Jeśli nie chcemy owoców, posadźmy odmianę męską Hillii. Jedyna wada – rosną dłużej niż popularne Tuje. Zalety cisa przewyższają znacząco tę wadę. Dla niecierpliwych w wyspecjalizowanych szkółkach kupimy rośliny rozrośnięte na wysokość 2 m. Cisy lubią stanowisko półcieniste i cieniste, natomiast świetnie rosną w słońcu, jeśli mają zapewnioną wilgoć. Lubią żyzną glebę wzbogaconą kompostem.
- Świerk serbski, Piękny gatunek świerka polecany na wysokie, nieformowane żywopłoty. Jest idealną rośliną dla niecierpliwych. Roczne przyrosty sięgają nawet metr. Preferuje żyzne gleby. Ma ładny pokrój i nie zabiera dużo miejsca na rabacie. Na dodatek nie ogałaca się od spodu jak zwykłe świerki.
Zimozielone rośliny liściaste na żywopłot
- Ligustr jajolistny , Roślina, która świetnie nadaje się do formowania. Tworzy szczelne, gęste przesłony. W surowe zimy może zrzucać liście. Niewymagająca roślina co do gleby. Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym, ale też w półcieniu.
- Ognik szkarłatny, ciekawym krzew ze względu na piękne owoce w kolorze żółtym, pomarańczowym i czerwonym. Wymaga osłoniętego stanowiska od mroźnych wiatrów.
- Ostrokrzew Meserwy, charakterystyczny ze względu na błyszczące, lekko kolczaste liście oraz czerwone owoce. Świetnie znosi przycinanie i formowanie. Dobrze rośnie w słońcu i półcieniu, dorasta do ok. 2m.
- Mahonia pospolita, liściasty krzew o sztywnych, ciemnozielonych liściach. Dobrze rośnie w cieniu i półcieniu. Ozdobna z żółtych kwiatostanów wiosną i fioletowych owoców jesienią. Jest to roślina na średniej wielkości żywopłot 1,5 m.
Żywopłot liściasty z sezonowym ulistnieniem
Zalety:
- pasuje do ogrodów zaaranżowanych w różnych stylach
- po ukorzenieniu odporny na susze
Wady:
– sezonowe ulistnienie, przez które zimą nie ma efektu szczelnej przesłony (Uwaga, grab i buk zrzuca liście dopiero wiosną!)
– wysoki wzrost , który jest wadą, jeśli chcemy mieć żywopłot o określonej wysokości tj. 2m. Konieczne jest częste cięcie aby trzymać żywopłot w ryzach.
Żywopłot z roślin zrzucających liście:
- Grab pospolity,
- Buk pospolity
- Klon polny
Rośliny polecane na nieformowane żywopłoty:
- Forsycja pośrednia
- Pęcherznica kalinolistna
- Dereń świdwa
- Berberys thunbergia
Żywopłot wielogatunkowy
Stworzenie wielogatunkowego żywopłotu uda się na większej działce, gdzie można pozwolić sobie na osłonę z kilku gatunków roślin. Żywopłot taki świetnie będzie wyglądał o każdej porze roku ze względu na bioróżnorodność. Żywopłot skomponowany z drzew i krzewów o podobnych wymaganiach wygląda pięknie i bardzo naturalnie. Warto użyć takich roślin jak: forsycje, krzewuszki, tawuły, pęcherznice, lilaki, jarząby, karagany, aronie.
Zalety żywopłotu wielogatunkowego:
- bioróżnorodność – ciekawy wielogatunkowy żywopłot cieszy oko dzięki zmienności sezonowej różnych gatunków roślin.
- prostszy w pielęgnacji niż żywopłot formowany, gdyż nie wymaga częstego przycinania w celu zachowania pięknego wyglądu.
- przyciągający zapylacze, pszczoły i motyle, a także ptaki i inne pożyteczne zwierzęta.
- najlepiej wygląda w ogrodach naturalistycznych, o swobodnych organicznych kształtach rabat.
Wady:
– nie można go zastosować w małych ogrodach, gdyż zajmuje więcej miejsca niż żywopłot jednogatunkowy
Żywopłot z traw ozdobnych
W ostatnich latach aranżacja ogrodu trawami ozdobnymi wiedzie prym i nie wygląda na to, aby ten trend się zmienił.
Jednak, wykorzystanie traw ozdobnychw roli żywopłotu nie jest tak często spotykane, przez co stanowią niebanalną ozdobę ogrodu.
Zalety traw ozdobnych:
- oryginalny, rzadko spotykany żywopłot
- szybko rosnący, docelowy wymiar osiągają już w 2 roku uprawy!
- stosunkowo tani w założeniu, w porównaniu do drzew czy szlachetnych roślin tj. cis
- ładnie komponuje się zarówno w ogrodach nowoczesnych i swobodnych
Wady:
– Po ścięciu wczesną wiosną do czerwca roślina jest w fazie wzrostu i nie spełnia roli żywopłotowej
Najlepsze gatunki traw na żywopłot:
- Miskant olbrzymi – roślina energetyczna, rośnie szybko, sięga do 4 m. wysokości! Uda się na każdej glebie, nawet tej klasy VI. Korzenie miskanta sięgają głęboko, przez co jest wybitnie odporny na okresy suszy.
- Miskant chiński – dostępny w handlu w wielu odmianach. Średnio dorasta do około 1,8-2 m. Do wyboru są odmiany ozdobne z kwiatostanów oraz pięknych przebarwień jesiennych.
- Trzcinnik ostrokwiatowy – idealna trawa na wysoki i wąski żywopłot.
Rośliny pnące na żywopłot
Ciekawe rośliny na żywopłot to pnącza, które można zastosować nawet w małych ogródkach, gdzie nie ma miejsca na tradycyjny żywopłot. Pośród wielu roślin znajdziemy pnącza ekspansywne takie jak winobluszcz trójklapowy czy bluszcz pospolity, ale też inne kwitnące jak wiciokrzew pomorski. Część pnączy charakteryzuje piękne jesienne przebarwienie, a niektóre słyną z ozdobnych owoców.
Najpiękniejsze pnącza w roli żywopłotu
- Winobluszcz trójklapowy – król pnączy. Ekspansywna, szybko rosnąca roślina, bardzo łatwa w uprawie. Może być stosowana jako przesłona sama w sobie, ale również jako tymczasowy „płot” przed zarośnięciem się roślin właściwych – cisów lub żywotników. Roślina charakterystyczna ze względu na trójklapowe liście oraz ciemnogranatowe jagody widoczne we wrześniu. Najbardziej cenione w tej roślinie jest zachwycające, płomienne przebarwienie jesienne.
- Bluszcz pospolity – popularna roślina do miejsc cienistych. Największą zaletą są jego ciemnozielone liście utrzymujące się przez zimę.
- Wiciokrzew pomorski – Pnącze z sezonowym ulistnieniem, za to obfitujące w piękne, pachnące kwiaty. Pnącze nie jest ekspansywne i nie sprawia problemów w uprawie, poza wrażliwością na mączniaka
- Wiciokrzew Henriego – ciekawy gatunek wiciokrzewu ze względu na pachnące kwiaty oraz zimozielone liście. Roślina przeznaczona na słoneczne stanowiska. Wiciokrzew ten nie jest ekspansywny przez co nadaje się do małych ogrodów.
- Kokornak wielkolistny – roślina ozdobna i charakterystyczna ze swych ogromnych sercowatych liści. Polecana do sadzenia przy podporach w miejscach półcienistych i cienistych.
